Een oproep tot discussie

Jaap van Manen

Culturele instellingen, zoals musea en theaters, hebben over het algemeen één of meer bestuurders en een Raad van Toezicht. De leden van de Raad van Toezicht worden benoemd door een gemeente, het rijk of een andere instantie, waarbij de voordracht door de instelling leidend is. In de meeste gevallen wordt deze voordracht gedaan door de Raad van Toezicht zelf. In de praktijk komt het vaak neer op coöptatie. Helaas komt het voor dat toezichthouders worden benoemd die niet geschikt zijn voor hun functie en vervolgens ook weer mensen voordragen die niet geschikt zijn. Bestuurders en andere toezichthouders zien dat gebeuren, maar kunnen hier in de meeste gevallen weinig aan veranderen en moeten het doen met de Raad van Toezicht die er is.

Uiteraard zijn er Raden van Toezicht die bestuurders betrekken bij de selectie van nieuwe leden, maar dat is niet altijd het geval. Het kan voorkomen dat een zwakke bestuurder de voorkeur geeft aan zwakke toezichthouders, die te bang zijn om in te grijpen als dat nodig is. Aan de andere kant kan een sterke bestuurder ervaren dat zwakke toezichthouders hem of haar voor de voeten lopen, op de stoel van de bestuurder gaan zitten of gewoon hun werk niet doen. Er is geen mechanisme om de kwaliteit van Raden van Toezicht te meten en waar nodig in te grijpen. Evenmin is er een mechanisme dat borgt dat de selectie van de voorzitter en de leden van de Raad van Toezicht adequaat wordt uitgevoerd.

Op dit moment wordt onderzocht door de Raad voor Cultuur wat er verbeterd moet worden aan de governance van culturele instellingen. Los daarvan zijn Sjarel Ex en ik, op eigen initiatief, bezig met een onderzoek naar de governance van culturele instellingen. In het kader van dit onderzoek zijn wij op zoek naar antwoorden op de vraag wat er mogelijk en nodig is om te borgen dat Raden van Toezicht van culturele instellingen op de juiste manier zijn samengesteld en naar behoren functioneren.

 

Heeft u een antwoord? Mail ons gerust!