Nieuw boardroom-issue: twee bestuurders op één voorzittersstoel
Met de keuze van twee opvolgers voor één Feike Sijbesma bevestigt DSM een voorzichtige trend. Eerder al stelden ASML, Flow Traders, Endemol Shine Nederland en enkele middelgrote familiebedrijven co-ceo’s aan, en ook in Duitsland (SAP, Deutsche Bank) en de Verenigde Staten (Salesforce, KKR) wordt de hoogste bestuursfunctie vaker gedeeld.
Als lid van drie verschillende Raden van Toezicht en Raden van Commissarissen van woningbouwcorporaties ervaar ik haast dagelijks hoeveel complexer het businessmodel is geworden. Sociale woningbouw was altijd al een kapitaalintensieve activiteit met een grote maatschappelijke impact en een uitzonderlijk risicoprofiel. De waardecreatie op de lange termijn is sinds de verzelfstandigingsoperatie net zo belangrijk geworden voor de continuïteit als de maatschappelijke functie.
De volgende stap in de value creation wordt gekenmerkt door het vermogen om allianties aan te gaan met spelers van buiten de financiële sector en door het orkestreren van informatie op platformen. De banden met de samenleving worden aangehaald door met het producten- en dienstenassortiment een bijdrage te leveren aan de oplossing van belangrijke maatschappelijke en klimatologische vraagstukken als financiële kwetsbaarheid, woningtekort en energietransitie.
Begin 2019 is SMC een onderzoek gestart naar de specifieke uitdagingen voor raden van commissarissen van Nederlandse tussenholdings die deel uitmaken van een internationaal concern waarvan topholding zich in Nederland of elders in de wereld bevindt. Het onderzoek staat onder leiding van dr. Ludwig Hoeksema en prof. dr. Geert de Jong. Middels dit onderzoek kan SMC commissarissen die onderdeel zijn van dergelijke organisaties helpen bij de invulling van hun rol. Het onderzoek spitst zich toe op individuele ervaringen van commissarissen.
Integriteit kun je managen en besturen. Je kunt er ook toezicht op houden. Wanneer je dat niet doet, zijn de risico’s groot. Reputatieschade is daar het meest in het oog springende van. Een bedrijf dat geassocieerd wordt met fraude, omkoping of manipulatie verliest zijn goede naam en daalt in waarde voor de aandeelhouder. Een pregnanter risico is het verlies van legitimiteit. Als een organisatie dingen doet die in strijd zijn met haar missie, staat het bestaansrecht op de tocht.
Op diverse momenten is de afgelopen maanden in de pers aandacht besteed aan het fenomeen lange termijn waardecreatie en de rol van de commissaris hierin. Er wordt een pleidooi gehouden om een Langetermijnwaardecreatie Committee op te richten om onwennigheid met de materie te ondervangen. Volgens ons lost dit de uitdaging maar deels op en is onze suggestie voor een handelingsperspectief voor (raden van) commissarissen veel effectiever. Nader onderzoek door ons zal moeten uitwijzen op welke wijze de uitdaging van toezicht op lange termijn waardecreatie kan worden getackeld.